| Με ποιες κινήσεις τους ο Οικουμενικός Πατρι?άρχης και ο βουλευτής της ρωσικής Δούμας Ιβαν Σαββίδης έβαλαν φραγμό στον νομάρχη Θεσσαλονίκης, ώστε να περιοριστούν οι εθνικιστικές εξάρσεις | «E» 13/8 |
Πολλές πτυχές και παρασκήνια έχει η υπόθεση «Παναγία Σουμελά», μέχρι δηλαδή να φτάσουμε στην αυριανή ιστορική τέλεση της πατριαρχικής θείας λειτουργίας από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, παρουσία περισσότερων από 10.000 Πόντιων προσκυνητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Στην όλη προσπάθεια με στόχο την επιστροφή των Ποντίων ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο στον Πόντο πρωτοστάτησε τα δύο προηγούμενα χρόνια ο Πόντιος βουλευτής Ιβαν Σαββίδης, πρόεδρος της Ε’ Περιφέρειας του ΣΑΕ, με πολύ καλές σχέσεις με τον πρωθυπουργό Βλαντιμίρ Πούτιν.
Το 2008 το όλο εγχείρημα βασίστηκε πολύ στους Ρώσους -ο ίδιος ο Ρώσος πρόξενος στην Τραπεζούντα είχε φροντίσει τα πάντα. Ο Ιβαν Σαββίδης είχε φτάσει με αεροπλάνο από τη Μόσχα κι ένα άλλο αεροπλάνο είχε φτάσει από τη Θεσσαλονίκη, ενώ οι τουρκικές αρχές επιφύλαξαν και υποδοχή στον εκ Ρωσίας βουλευτή.
Για πρώτη φορά
Ο Ιβαν Σαββίδης μετέφερε ένα αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας Σουμελά και έξω από το μοναστήρι τελέσθηκε ένα σύντομο τρισάγιο από ποντιακής καταγωγής ιερείς της ρωσικής Εκκλησίας. Ο κ. Σαββίδης είχε ανάψει για πρώτη φορά μια αρμαθιά με εκατοντάδες κεριά στη μνήμη των εκατοντάδων νεκρών Ποντίων και αναφέρθηκε σε αυτούς.
Κύκλοι του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης είχαν φροντίσει τότε να δείξουν τη δυσφορία τους για το γεγονός ότι το τρισάγιο έγινε από Ρώσους ιερείς χωρίς την άδειά του.
Αντίθετα το 2009, ανήμερα τον Δεκαπενταύγουστο, ο Ιβαν Σαββίδης και οι βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου, που τον συνόδευαν μαζί με τον νομάρχη Θεσσαλονίκης Παναγιώτη Ψωμιάδη, έφτασαν απευθείας από τη Θεσσαλονίκη.
Οι Τούρκοι έδειξαν από την πρώτη στιγμή διαφορετική συμπεριφορά, η οποία εμφανώς δεν ήταν και τόσο φιλική, ενώ η Τουρκάλα επικεφαλής του αρχαιολογικού χώρου της Παναγίας Σουμελά, Νιλγκιούν Γιλμαζέρ Σαλίχογλου, επιχείρησε να εμποδίσει την τέλεση του τρισάγιου, δίνοντας ανάλογες οδηγίες στους αστυνομικούς να σβήνουν όσα κεριά άναβαν έξω από το μοναστήρι οι προσκυνητές.
Ακολούθησε μικροένταση αλλά και οι γνωστές εξάρσεις των Παναγιώτη Ψωμιάδη, Στέλιου Παπαθεμελή κ.ά. που έψαλαν τον εθνικό ύμνο και τον κ. Σαββίδη να προσπαθεί να δείξει ψυχραιμία και να κρατήσει αποστάσεις, αν και ήταν αιχμηρός στις δηλώσεις του, κάνοντας λόγο για καταγγελία στη ρωσική Δούμα και διάβημα στο τουρκικό υπουργείου Εξωτερικών.
Να σημειωθεί ότι πέρυσι το Οικουμενικό Πατριαρχείο είχε στείλει έναν ιερέα του ώστε να τελέσει αυτός το τρισάγιο και όχι οι Ρώσοι κληρικοί.
Διαβουλεύσεις
Πιέσεις μηνών στον Ερντογάν απέφεραν την έγκριση για Λειτουργία κάθε χρόνο
Την ημέρα που υπήρξε μικροένταση μεταξύ προσκυνητών και τουρκικών αστυνομικών Αρχών στην Παναγία Σουμελά το 2009, στον Πόντο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος είχε συναντηθεί στην Πρίγκηπο με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν. Τα τουρκικά ΜΜΕ είχαν δώσει τότε έκταση στη συνάντηση εκείνη υποβαθμίζοντας παράλληλα τα επεισόδια στην Παναγία Σουμελά. Ακολούθησαν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις τους επόμενους μήνες τόσο του Πατριαρχείου με την τουρκική κυβέρνηση όσο και χωριστές επαφές του Ιβαν Σαββίδη με κυβερνητικούς παράγοντες. Τελικά ο Τούρκος υπουργός Πολιτισμού Ετρ. Γκιουνάι ανακοίνωσε στις αρχές Ιουνίου ότι δίνεται η άδεια στο Πατριαρχείο να τελεί κάθε Δεκαπενταύγουστο λειτουργία στο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά. Η αρχική πρόταση ήταν η λειτουργία να γίνεται στις αρχές Σεπτεμβρίου, αλλά τελικά το τουρκικό υπουργείο αποδέχθηκε την αντιπρόταση του Πατριαρχείου για τον Δεκαπε- νταύγουστο.
Ρωσικός παράγοντας
Και φέτος θα είναι έντονη η παρουσία των Ρώσων, αλλά και πολλών Ποντίων από τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, που θα φτάσουν με αεροπλάνα, καράβια και λεωφορεία, ενώ θα παραστεί από το Πατριαρχείο της Ρωσίας και ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας.
Μάλιστα ο Ρώσος Γενικός Πρόξενος στην Τραπεζούντα, Κύριλλος Φιοντόροφ, σε συνάντησή του με τον νομάρχη Τραπεζούντας δήλωσε ότι η χώρα του δίνει μεγάλη σημασία στην τέλεση της ετήσιας λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά.
Πατριαρχείο
Χαμηλοί τόνοι για αποτροπή εντάσεων
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετά την άδεια που δόθηκε από τις τουρκικές αρχές προσπάθησε με κάθε τρόπο να κρατήσει χαμηλούς τόνους φοβούμενο μήπως από κάποιες πλευρές υπάρξουν εθνικιστικές εξάρσεις.
Ετσι, απέτρεψε μια μεγάλη αντιπροσωπεία από την Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή των ΗΠΑ, αλλά και πολλούς λαϊκούς από το να βρεθούν στην Τραπεζούντα.
Επίσης περιορισμένη θα είναι η αντιπροσώπευση και από την Εκκλησία της Ελλάδoς. Επικεφαλής της αντιπροσωπείας που έφτασε το βράδυ της Πέμπτης είναι ο μητροπολίτης Δράμας Παύλος και συμμετέχουν οι μητροπολίτες Νεπόλεως-Σταυρουπόλεως Βαρνάβας και Μεσσηνίας Χρυσόστομος.
Η αρχική εκτίμηση του Πατριαρχείου ήταν για έναν αριθμό επισκεπτών που δεν θα ξεπερνούσε τις μερικές χιλιάδες άτομα. Ομως, παρά τους συγκρατημένους τόνους από το Πατριαρχείο σε συνεργασία με τις Ποντιακές Ομοσπονδίες, εκτιμάται ότι ο κόσμος θα ξεπεράσει τις 10.000, ενώ υπάρχουν προβληματισμοί για το πώς θα φτάσει μέχρι το μοναστήρι όλο αυτό το πλήθος, αφού αντικειμενικά ο χώρος μέσα και έξω από την Παναγία Σουμελά δεν μπορεί να δεχτεί πάνω από 1.000-1.500 άτομα. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος απηύθυνε προτροπή να μην υπάρξουν εξάρσεις και να διαφυλαχτεί ο προσκυνηματικός χαρακτήρας της εκδήλωσης. Ετσι, εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι ο νομάρχης Θεσσαλονίκης, Π. Ψωμιάδης, που ετοίμαζε ολόκληρη επιχείρηση για την παρουσία του στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο, μεσοβδόμαδα έκανε πίσω, ματαιώνοντας την επίσκεψή του, χωρίς να δώσει άλλες εξηγήσεις, ενώ ο ίδιος προέτρεψε τους Ποντίους και όλες τις πλευρές να επιδείξουν σύνεση και ψυχραιμία ακολουθώντας τις συμβουλές του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Στην Τραπεζούντα πάντως δεν έλειψαν κάποια παρατράγουδα από τουρκικούς εθνικιστικούς κύκλους, ενώ ο πρώην γραμματέας της νομαρχίας Χασάν Καμπερ υπέβαλε αγωγή για να ακυρωθεί η άδεια τέλεσης της λειτουργίας.
Αλλαξε «τροπάρι» για Σουμελά ο Παναγιώτης Ψωμιάδης| Ερωτηματικά προκαλεί η απόφαση του νομάρχη να μην παραβρεθεί στην πατριαρχική Θεία Λειτουργία που θα τελεστεί στο ιστορικό μοναστήρι έπειτα από 88 χρόνια. Φέρεται να αποθαρρύνθηκε από τις δηλώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη | «E» 12/8 |
Εντελώς ξαφνικά ο Παναγιώτης Ψωμιάδης γνωστοποίησε χθες ότι δεν θα πάει την ερχόμενη Κυριακή στο ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, όπου ύστερα από 88 χρόνια θα τελεστεί εκεί πατριαρχική Θεία Λειτουργία, μετά την άδεια που δόθηκε τον περασμένο Ιούνιο από τις τουρκικές Αρχές.
Η απόφαση του νομάρχη έχει προκαλέσει πολλά ερωτηματικά, αφού έρχεται μετά τις προτροπές που απηύθυνε ο ίδιος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης κ. Βαρθολομαίος να μην υπάρξουν εξάρσεις και ενέργειες που δεν συνάδουν με τον προσκυνηματικό χαρακτήρα της εκδήλωσης.
Από πολλές πλευρές εκφράζονταν φόβοι μήπως ο Π. Ψωμιάδης γίνει και πάλι ο αρνητικός πρωταγωνιστής, όπως είχε κάνει τον περασμένο χρόνο όταν βρέθηκε να διαπληκτίζεται με την Τουρκάλα επικεφαλής του αρχαιολογικού χώρου και να ψάλλει μπροστά στις τουρκικές κάμερες τον εθνικό ύμνο, έχοντας στο πλευρό του τον Στέλιο Παπαθεμελή. Πολύ περισσότερο που η φετινή εκδήλωση παίρνει πλέον άλλο χαρακτήρα, με την παρουσία του ίδιου του Πατριάρχη αλλά και χιλιάδων προσκυνητών -μπορεί να φτάσουν και τις 20.000 άτομα- από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο ίδιος ο Π. Ψωμιάδης και οι συνεργάτες του είχαν στήσει πραγματική επιχείρηση γύρω από την παρουσία του νομάρχη στην Παναγία Σουμελά, εν όψει και των εκλογών του Νοεμβρίου.
Επικρίσεις
Το προηγούμενο διάστημα είχε γίνει προσπάθεια να παρουσιαστεί ότι στην απόφαση των τουρκικών Αρχών έπαιξε ρόλο και η στάση του νομάρχη τον περασμένο χρόνο, ενώ ο ίδιος προχώρησε σε μια ενέργεια που επικρίθηκε έντονα για προφανή σκοπιμότητα. Ο νομάρχης απευθύνθηκε με επιστολή του σε όλα τα προσφυγικά σωματεία -όχι μόνο τα ποντιακά- και σε όλους όσοι έχουν προσφυγική καταγωγή από "τις αλησμόνητες πατρίδες του Ελληνισμού, την Ιωνία, τον Πόντο, την Καππαδοκία και την Ανατολική Θράκη", ζητώντας να στείλουν τα ονόματα των νεκρών προγόνων τους στο γραφείο του.
"Αναλαμβάνω ο ίδιος να μεταφέρω στις 15 Αυγούστου στο Ορος Μελά στον Πόντο τα ονόματα των κεκοιμημένων", ανέφερε ο Π. Ψωμιάδης, κάτι που επικρίθηκε και από πολλούς εκπροσώπους των ποντιακών και άλλων προσφυγικών σωματείων.
Εκτός όμως του Πατριαρχείου ο Π. Ψωμιάδης φαίνεται πως βρέθηκε εκτός του σχεδιασμού και των άλλων συμμετεχόντων ενεργά, όπως των δύο ποντιακών ομοσπονδιών αλλά και του βουλευτή της ρωσικής Δούμα και προέδρου της Ε' Περιφέρειας Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού (ΣΑΕ), Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος τα δύο προηγούμενα χρόνια ουσιαστικά ήταν αυτός που οργάνωσε το προσκύνημα στην Παναγία Σουμελά του Πόντου.
Ενοχλημένος
Ο νομάρχης πάει... Βέρμιο
"Ετσι όπως τα κάνανε ας τα λουστούνε", έλεγε χθες ο Π. Ψωμιάδης σε συνεργάτες του, χωρίς να κρύβει την ενόχλησή του. Ο ίδιος από τη Χαλκιδική, όπου αναχώρησε για ολιγοήμερες διακοπές, υποστήριζε πως η ματαίωση της επίσκεψής του στον Πόντο δεν έχει να κάνει με τις υποδείξεις του Πατριαρχείου. Μετά τις προαναφερόμενες εξελίξεις ο νομάρχης Θεσσαλονίκης Π. Ψωμιάδης θα περιοδεύσει το Σαββατοκύριακο στην Ημαθία και θα παραστεί στις εκδηλώσεις στην Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο.
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙΔΗΣ
ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου