Χαμηλοί τόνοι στη λειτουργία της Σουμελά

Το Φανάρι ζητεί αποφυγή κινήσεων που μπορούν να επισκιάσουν τον θρησκευτικό χαρακτήρα της

του Σταυρου Tζιμα / Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Καθώς οι ανά την οικουμένη Πόντιοι ετοιμάζονται πυρετωδώς για το μεγάλο προσκύνημα του Δεκαπενταύγουστου στην Παναγία Σουμελά, στο οποίο θα λειτουργήσει κατόπιν σχετικής αδείας της τουρκικής κυβέρνησης για πρώτη φορά στην ιστορία της ομώνυμης Μονής ο Οικουμενικός Πατριάρχης, σύννεφα μαζεύονται πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα. Το Φανάρι, διαισθανόμενο τον κίνδυνο να εκτροχιαστεί το προσκύνημα και να εξελιχθεί σε κοσμική εκδήλωση με πολιτικά και εθνικοπατριωτικά χαρακτηριστικά, ενδεχόμενο που θα προκαλούσε τον πανίσχυρο στην περιοχή της Τραπεζούντας τουρκικό εθνικισμό, συνιστά «αποφυγή κάθε κίνησης που θα μπορούσε να επισκιάσει τον θρησκευτικού χαρακτήρα του ιστορικού γεγονότος». Κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον βουλευτή της Ρωσικής Δούμας, συνεργάτη του πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Πούτιν και πρόεδρο του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού Ανατολικής Ευρώπης, κ. Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος πρωτοστατεί τα τελευταία χρόνια στην οργάνωση προσκυνημάτων στην Παναγία Σουμελά, ο κ.κ. Βαρθολομαίος, σύμφωνα με συνεργάτες του, τόνισε πως δεν πρέπει να δημιουργηθεί καμία αναστάτωση και το προσκύνημα να γίνει «χωρίς άτοπες εξάρσεις». Προφανώς, ο Πατριάρχης έλαβε αφορμή από την ένταση που προκλήθηκε στο περυσινό προσκύνημα, όταν ο νομάρχης Θεσσαλονίκης, κ. Παναγιώτης Ψωμιάδης, έψαλλε τον εθνικό ύμνο προκαλώντας έντονες αντιδράσεις εκ μέρους Τούρκων και μερίδας του Τύπου που καταφέρθηκε κατά του Ταγίπ Ερντογάν γιατί επέτρεψε «την χριστιανική αυτή τελετή». Με δεδομένο ότι φέτος αναμένεται να συρρεύσουν στο όρος Μελάς περισσότεροι από 20.000 Πόντιοι, οι οργανωτές, με πρώτο το Φανάρι που θα έχει και το γενικό πρόσταγμα, προσπαθούν να χαμηλώσουν τους τόνους ώστε να μην υπονομευθεί το «ιστορικό βήμα», αυτό δηλαδή της τέλεσης χριστιανικής θείας λειτουργίας στην Ιερουσαλήμ των Ποντίων από τον ίδιο τον Πατριάρχη. Ολα αυτά, ενώ στο παρασκήνιο σοβεί ένταση για το ποιος πιστώνεται την επιτυχία του ανοίγματος της Μονής. Το Φανάρι μεταδίδει ότι αποτελεί επίτευγμα του κ.κ. Βαρθολομαίου, χάρη στις άοκνες προσπάθειες του οποίου ο Ταγίπ Ερντογάν έδωσε την άδεια για το μεγάλο προσκύνημα και αξιώνει να μην υπάρξει καμία παρεκτροπή από το θρησκευτικό πνεύμα, με την έλευση στη Σουμελά και προβολή αξιωματούχων της πολιτικής που συνέβαλαν στο εγχείρημα. Ομως, ο Ιβάν Σαββίδης και διακριτικά η Ρωσική Εκκλησία διεκδικούν το δικό τους μερίδιο στην επιτυχία την οποία παραπονούνται ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν επιθυμεί να μοιραστεί. Μολονότι οι σχέσεις Φαναρίου - Μόσχας κινούνται μετά και την επίσκεψη του κ.κ. Βαρθολομαίου στη Μόσχα σε εύκρατο κλίμα, η ρωσική πλευρά δεν παύει να διαρρέει ότι αποφασιστικό ρόλο στη θετική κατάληξη της προσπάθειας, έπαιξαν οι επιστολές του κ. Πούτιν, του ΥΠΕΞ κ. Ιγκόρ Ιβανώφ προς τους κ. Ερντογάν και Νταβούτογλου και του νέου πατριάρχη Μόσχας κ.κ. Κυρίλλου, αλλά και η έντονη δραστηριοποίηση του ομογενούς Ιβάν Σαββίδη. Επισημαίνεται από την πλευρά του κ. Σαββίδη ότι ο ίδιος ήταν που στις 13 Μαΐου μετέβη αεροπορικώς στην Αγκυρα και παρέλαβε την γραπτή άδεια λειτουργίας του Πατριάρχη από το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού, όταν στο Φανάρι εστάλη ένα μήνα μετά. Σε κάθε περίπτωση, ο ρωσικός εκκλησιαστικός παράγοντας θα δώσει το «παρών» στο προσκύνημα με συμμετοχή στο συλλείτουργο, που θα τελεστεί στο προαύλιο της μονής και όχι μέσα στο ναό, του δεύτερου μετά τον πατριάρχη Κύριλλο, ισχυρού άντρα του Πατριαρχείου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών, μητροπολίτη Βολοκολάνσκ και επικεφαλής της Διεύθυνσης Εξωτερικών Σχέσεων του Πατριαρχείου, κ. Ιλλαρίωνα. Οσο για την τουρκική πλευρά, εκτός του ότι εκπέμπει διεθνώς εικόνα χώρας με κατοχυρωμένες τις θρησκευτικές ελευθερίες, βλέπει την έλευση χιλιάδων Ποντίων για το προσκύνημα και ως μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την αύξηση του θρησκευτικού τουρισμού. «Το μοναστήρι συνεισφέρει σημαντικά στον τουρισμό της περιοχής και η πραγματοποίηση της θρησκευτικής τελετής θα αυξήσει το εισόδημα όσων εμπλέκονται με αυτόν», δήλωσε χαρακτηριστικά στην αγγλόφωνη Today' s Zaman ο πρόεδρος της Τουρκικής Ομοσπονδίας Τουριστικών Πρακτόρων Μαύρης Θάλασσας, Σουάτ Γκρουρτσούκ.